Secretarieel Jaarverslag 2019
Op 1 januari 2019 was het bestuur van de Stichting Erfgoed Venlo als volgt samengesteld:
- ir. Paul Stevens, voorzitter
- Gerard Derkx, secretaris
- Franca Theloesen, penningmeester
- Hay Swinkels, bestuurslid, pers- en propaganda
- ir. Geert Mevissen bestuurslid, projectverantwoordelijkheid, bouwkundige
Op 31 december 2019 bestond het bestuur uit 5 personen. Hay Swinkels heeft in 2019 om persoonlijke redenen het bestuur verlaten. In 2019 zijn toegetreden:
- Thijs van de Vinne, bestuurslid, projectorganisatie en
- drs. Paul Haanen, bestuurslid, archeologie
In de verslagperiode kwam het bestuur 10 keer bijeen.
Activiteiten en lezingen
Nationale Archeologie Dagen
Na in 2018 minimaal activiteiten te hebben ontplooid bij de Nationale Archeologie Dagen, werd hier in 2019 weer aan deelgenomen. Op zondag 13 oktober werd deze activiteit gehouden op een terrein van het Limburgs landschap aan de Groeneweg in Venlo-Noord, nabij ’t Kepelke van Genuuij”.
Op deze zonnige zondag mocht vooral de jeugd maar ook volwassenen zich voor 1 dag archeoloog voelen en het terrein op sporen van een mogelijke Romeinse Statio onderzoeken. In dit gebied liep een Romeinse weg van Maastricht naar Nijmegen. Onze stichting had een aantal werktuigen ter beschikking gesteld. Meer dan 100 kinderen en volwassenen namen aan deze activiteit deel. Zij waren vooral met spades, scheppen en zeven actief, maar ook met de blote handen werden voorwerpen uitgegraven.
Twee archeologen, gemeentelijk Archeoloog Jacob Schotten en Paul Haanen van onze stichting, hebben de gevonden voorwerpen gedetermineerd. Hierbij zijn enkele zeer interessante munten ontdekt.
Het terrein was door de eigenaar Het Limburgs Landschap om niet aan ons ter beschikking gesteld en geprepareerd voor de te houden activiteiten. De opening op deze zonnige zondag werd verricht door mevrouw Marij Pollux (wethouder van de Gemeente Venlo). Bij de opening betrok mevrouw Pollux de aanwezige kinderen en volwassen. Twee Romeinse soldaten uit Duitsland en Nederland zorgden voor een authentieke sfeer.
Een geslaagde dag mede door de hulp van onze vrijwilligers, het weer, de medewerking van de gemeente Venlo, Het Limburgs Landschap en uiteraard de enthousiaste deelnemers.
Erfgoedlezing 2019
Op 21 november werd de jaarlijkse traditionele erfgoedlezing van de Stichting gehouden. De titel was: “Het Rijke Roomse Leven en het Onderwijs in Venlo e.o. Van Latijnse School tot Fontys”. De lezing werd verzorgd door dhr. Ir. Frans Hoebens, bekend als auteur van het boek “Kloosters in Limburg”. Ruim 30 mensen bezochten “de Bantuin” in ‘t Ven. Onderwerp was hoe de diverse kloosters vanuit alle richtingen gezorgd hebben voor de verbreiding van het onderwijs in Venlo en Limburg.
Erfenis van de heer Otto Hermans
Op 12 mei 2019 droegen de erfgenamen van de heer Otto Hermans een deel van diens erfenis over aan de Stichting Erfgoed Venlo. De erfenis bestond uit een groot aantal boekwerken over Venlo alsmede enkele schilderijen, aquarellen, etsen en gravures van bekende Venlose schilders, o.a. van Sef Moonen.
Erfenis Chris Versteeg
Op 24 december 2018 overleed Chris Versteeg. Van zijn familie kreeg de Stichting Erfgoed Venlo als erfenis een gedeelte van zijn nagelaten boeken, tekeningen, plattegronden en andere geschriften. De inventarisatie hiervan heeft plaatsgevonden en de Stichting overlegt met verschillende mensen wat hiermee kan en moet gebeuren. Uiteraard ter nagedachtenis van Chris, die op het naoorlogse Venlo een grote stempel heeft gedrukt.
Advisering en projecten
Door het Cuijpersgenootschap is de stichting ook in 2019 benaderd om het Wederopbouwerfgoed van Venlo in kaart te brengen. Tevens werd gevraagd de aandacht van het publiek hierop te vestigen. Ook werd aangedrongen op het aanbrengen van monumentenschildjes aan rijks- en gemeentelijke monumentale panden. De Stichting heeft hierover gesprekken gevoerd met een vertegenwoordiger van dit genootschap en gemeentefunctionarissen en verdiepte het stichtingsbestuur zich in dit voor onze gemeente belangrijke erfgoed. De aanschaf van de schildjes werd door gebrek aan financiële middelen voorlopig in de ijskast gezet.
Winkelpand Parade 22
Samen met de Gemeente Venlo spant de Stichting Erfgoed Venlo zich in voor herstel van de oorspronkelijke “Art Nouveaux”-schilderingen op de gevel van het pand Parade 22. In oktober / november 2016 heeft de Stichting Restauratie Atelier Limburg onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van de schilderingen. Het rapport geeft inzicht in de aanwezigheid van de oorspronkelijke “art nouveaux”-beschilderingen en de mogelijkheden van het in oude luister herstellen van de gevel in de oorspronkelijke kleuren.
In 2019 zijn gesprekken gevoerd met diverse gemeentefunctionarissen en de eigenaar. Ook met mogelijke sponsoren zijn hierover gesprekken gevoerd.
Tevens zijn in 2019 diverse plaatselijke en grote nationale sponsoren aangeschreven om ons financieel te ondersteunen bij de realisering van dit project. Alle gesprekken en acties hebben vooralsnog niet geleid tot de financiële mogelijkheden voor de restauratie van de gevel.
Voor ons plan hebben wij inmiddels een Projectplan geschreven. Dit document heeft niet nog geleid tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen. Een provinciale subsidie zijn wij misgelopen.
Buiten de bijdragen die reeds door de gemeente Venlo zijn gedaan met betrekking tot de diverse onderzoeken, is ons een aantal externe bijdragen toegezegd, te weten:
- € 3000,– “Jacques en Ellen Scheuten Foundation”,
- € 3000,– Het Prins Bernhard Fonds (op basis van nacalculatie) en
- € 525,– Venlo Partners (voor de communicatie).
Tolhuisje Dr. Mathijssenhof (Huiskensstraat)
Dit karakteristieke gebouwtje met Mansardekap, behoorde tot een agrarisch perceel met boerderij “de Mathijssenhof”. De bewoonster van de naastgelegen “gerdeneerswoning” wilde het perceel opsplitsen en het voormalige “tolhuisje” opnemen in haar nog te bouwen “levensbestendige” woning.
Voor dit plan hebben de architecten Geer en Joep Seelen een passend ontwerp gemaakt. De bouwactiviteiten zijn medio 2018 gestart. In 2019 is de verbouwing afgerond en heeft de eigenaresse haar woning betrokken. Het “tolhuisje” is nu de entree van haar nieuwe woning. Onze Stichting heeft zich ingespannen voor het behoud en de restauratie van dit “tolhuisje” en is bij verschillende besprekingen aanwezig geweest.
Agrarische schoorsteen te Velden, Lijsterweg
In Venlo werden vroeger de tuinbouwkassen verwarmd door met kolen gestookte cv-ketels, welke waren geplaatst in een glazen ketelhuis. Om de verbrandingsgassen af te voeren werden bij deze installaties hoge (van baksteen gemetselde) schoorstenen gebouwd.
In Venlo staan nog maar enkele van deze agrarische schoorstenen. Aan de Lijsterweg in Velden staat nog een dergelijk ketelhuis met stenen schoorsteen. De stichting heeft zich in de afgelopen jaren ingespannen om het ketelhuis aan de Lijsterweg te Velden en de daarbij behorende schoorsteen te behouden en een passende bestemming te geven.
In 2019 heeft de Gemeente Venlo bericht, dat er aan een plan voor het behoud van historische schoorstenen wordt gewerkt. De Stichting Erfgoed Venlo heeft het plan geopperd om het ketelhuis in zijn oude luister te herstellen en er dan een “gerdeneersmuseum” van het maken. Het probleem van de bereikbaarheid van het gebouw zal daarvoor echter eerst moeten worden opgelost. Het ketelhuis ligt immers op particulier terrein en is niet bereikbaar via de openbare ruimte. Met de eigenaren is een aantal gesprekken gevoerd. Zij staan in principe positief in dit verhaal. Om te bepalen of de in slechte staat verkerende schoorsteen kan worden behouden zal een grondige studie naar de bouwkundige status van de schoorsteen moeten worden gedaan. Door Gemeente Venlo, de Provincie Limburg en “BOEi” wordt overlegd over een “schoorsteenstrategie”.
Restauratie en renovatie Kepelke van Genuuij
In het najaar van 2019 werd het eerste contact gelegd met het bestuur van de “Vrienden van “’t Kepelke van Genuuij” met als doel samen op te trekken voor wat betreft de restauratie en renovatie van “’t Kepelke”. In het kader van het 600-jarig bestaan van de kapel (gebouwd in 1423) willen beide partijen de kapel restaureren en renoveren.
Met name het stucwerk aan de binnenzijde van de kapel dient gerestaureerd te worden. De Stichting Erfgoed Venlo wil de buitenzijde van de kapel weer wit (laten) schilderen. Zoals ook in de plannen van architect Pierre Cuypers in 1916 opgenomen in zijn plannen voor een uitbreiding van de kapel. Het bestuur van de Sint Martinusparochie in Venlo (bij monde van deken Jos Spee) heeft toestemming gegeven voor het weer wit schilderen van de kapel. Met de gemeente en de Rijksdienst zal hierover overlegd worden.
Helaas gooit het coronavirus tot nu toe in 2020 veel roet in het eten. De beide besturen zijn helaas nog niet samengekomen om te overleggen hoe een en ander kan worden gerealiseerd. Met de gemeente en de Rijksdienst zal hierover overlegd worden.
Hulpvragen
Vanuit verschillende instanties en personen bereikten ons verzoeken tot ondersteuning. Een aantal verzoeken hebben we zelf beantwoord of kunnen doorverwijzen naar o.a. het Gemeente Archief Venlo.
Website, PR en Informatieoverdracht via (sociale) media
Wanneer daar aanleiding toe is wordt de website van de Stichting voorzien van actuele informatie. De website is opgebouwd rondom enkele kernbegrippen (items).
Daarnaast maakte de stichting in 2019 het publiek deelgenoot van haar activiteiten door het versturen van persberichten o.a. over de lopende projecten, de “erfgoedlezing”, en door het plaatsen van berichten de Facebookpagina van Erfgoed Venlo en andere (sociale) media.
Nieuwsbrief
De Stichting is in 2019 gestopt met het periodiek verzenden van een nieuwsbrief aan de “sponsors, donateurs en de vrienden van de Stichting”. Door nu regelmatig de website te actualiseren houden we iedereen op de hoogte van de veranderingen binnen het bestuur en de te organiseren activiteiten en evenementen. Tevens worden enkele items genoemd waarmee het bestuur van de Stichting zich bezighoudt of heeft bezig gehouden.
Opbouwen supportersnetwerk /netwerkcontacten
Ook in 2019 onderhield Erfgoed Venlo contacten met verschillende organisaties zoals het Gemeentearchief Venlo, het LGOG, de Stichting Archeologie Actueel Limburg, de Archeologische Vereniging Limburg, de Archeologische Werkgemeenschap Nederland, de Stichting Archeologisch Onderzoek Venlo, de Culturele Raad Tegelen, de Heemkundige Kring Tegelen, de Historische Werkgroep Arcen-Lomm-Velden, de Stichting Heemkunde Arcen, de Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal, de Stichting Kruisen en Kapellen
Venlo, het Missiehuis Sint Michael in Steyl, het Limburgs Museum, de Stichting Behoud Monumenten Steyl, Museum De Locht in Melderslo, de Mutsaersstichting, de Förderverein Fliegerhorst, het Cuypersgenootschap, de Bond Heemschut, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en Agrarisch Erfgoed Nederland. Door de reeds genoemde bestuurswisselingen en de daarmee gepaarde
administratieve zaken heeft de stichting in 2019 weinig kunnen doen aan het in stand houden van de bovengenoemde contacten.
Kritisch volgen overheidsbeleid
In het verleden (2017) zijn wij aanwezig geweest bij de beeldvormende raadsvergaderingen van de GemeenteVenlo en de presentatie van de beleidsnota “van erfgoed naar erfgoud”. In deze nota legt de Gemeente Venlo vast hoe zij de komende jaren met erfgoed wil omgaan. Het zal vooral neerkomen op burgerinitiatieven om het aanwezige erfgoed te behouden. De stichting heeft hierop ingehaakt door met de erfgoedlezing 2018 de aandacht te vragen voor het behoud van de diverse gebouwen uit de “wederopbouw”-periode van Venlo.
Dit secretarieel jaarverslag 2019 is goedgekeurd in de telefonische bestuursvergadering dd. 23 april 2020.
Ir. Paul H.P. Stevens, voorzitter
Gerard C.L.P. Derkx, secretaris