Nieuwbouw 'Vleesplein' sloopt erfgoed: 'Waar heeft de stad profijt van?'

De Limburger, zaterdag 19 juli 2025

Het Flujasplein, door Venlonaren Vleesplein genoemd, gaat eraan. Er komen nieuwe gebouwen met de plak voor de bibliotheek, een hotel. woningen en horeca. Stedenbouwkundige Jos Klijnen draait zich ongetwijfeld om in zijn graf.

Brugplan achtergrond, Venlo, Jos Bouten

'Ontvangstkamer, poortfunctie, een plein van iconische waarde.' Het Vleesplein in Venlo, dat een jaar of tien geleden werd omgedoopt tot Flujasplein, is de afgelopen dertig jaar in tal van publicaties en onderzoeken geroemd om zijn functie en uitstraling. Het plein is in de jaren vijftig aangelegd als onderdeel van het zogeheten Brugplan van de vermaarde stedenbouwkundige Jos Klijnen. Die had na studies in Aken, München en Delft de nodige ervaring opgedaan met de na-oorlogse wederopbouw van Rotterdam.

Meer weten over de inhoud en het onstaan van het Brugplan van Ir. Jos Klijnen? Willem Vroom en Paul Stevens schreven er al in 2015 een artikel (onderdeel van een reeks) over in de Trompetter / E3 Journaal.

Met die bagage kwam Klijnen in Venlo terecht met als taak een deel van de stad naar moderne maatstaven te herbouwen. Klijnen mocht aan de slag in het gebied buiten de binnenstad. Bij kwam met het Brugplan, een verbinding tussen een nieuw te bouwen station in Venlo en dat van Blerick.

Wederopbouwensemble

Kenmerken: weidsheid, veel doorkijkjes, geen bloemen en planten die het zicht belemmeren, platte bruggen, brede singels en open pleinen. ‘Een bijzonder waardevol wederopbouwensemble’, heet het in een onderzoek uit 2013.

In een van de Venlose Katernen wordt het Brugplein ‘meer dan een snelle verbinding tussen Venlo en Blerick’ en een ‘totaalontwerp’ genoemd.

Het Vleesplein maakt deel uit van dat doordachte plan. Desalniettemin zijn daar de afgelopen tientallen jaren wel wat aanslagen op gepleegd. De grootste was de zogenaamde kiosk, die op het plein werd neergeplant omdat het gemeentebestuur het idee dat het wel goed zou zijn als de binnenstad een zichtbare afsluiting zou krijgen. Bovendien verrezen er stenen puisten, in de volksmond de apenrots genoemd. De apenrots werd het domein van verslaafden. En omwonenden scholden de kiosk tijdens een bijeenkomst in de Venlonazaal uit voor ‘lelijke kiosk’ en ‘lelijke steenpuist’. Na jaren soebatten en twijfelen ging het plein aan het begin van het vorige decennium weer op de schop. Nu heette het dat er een doorkijk moest komen, dus ging de kiosk tegen de vlakte en verdween de apenrots. Van alle mooie plannen werd maar een klein deel gerealiseerd. C&A kwam niet verder dan het verplaatsen van de ingang, en er kwam een fietsenstalling. Die werd door een door de gemeente ingeschakeld onderzoeksbureau bijkans de hemel in geprezen. ‘Een mooie, fleurige fietsenstalling met klimrozen, kamperfoelie en clematissen. De stalling maakte het plein van iconische waarde. Het groene bloemrijke object zal de bezoeker vriendelijk verwelkomen’, aldus het onderzoeksbureau.

Kennelijk valt het wel meem met die iconische waarde, want vorige week presenteerde Venlo een ambitieus plan waarbij een projectontwikkelaar is betrokken. Het plein gaat er helemaal aan, er komt een flinke bebouwing met plek voor wonen, horeca, de bieb, een hotels en misschien een bioscoop. Voorzitter Paul Stevens van de Stichting Erfgoed Venlo snapt dat het plein wordt aangepakt. ‘Nu is het een gribus’, zegt hij.

Glijdende schaal

De manier waarop, kan de voormalige stedenbouwkundige van de gemeente Venlo (1979 – 2006) echter totaal niet bekoren. ‘Het is een glijdende schaal. Omdat het plein niet veel meer is, is de stap naar verandering gemakkelijk gezet. Ondanks dat de gemeente deels eigenaar is van het gebied, neemt nu een grote projectontwikkelaar het heft in handen en gaat doen waar die zelf het meeste profijt van heeft. Maar de vraag is: waar heeft Venlo profijt van?’ zegt Stevens.

Hij betreurt het dat een deel van het naoorloogse brugplan opgeofferd dreigt te worden. Stevens: ‘Het is ontvoorstelbaar, maar na 75 jaar voldoet het brugplan van Klijnen nog steeds voor alle vormen van vervoer: de voetganger, fietser, de treinreiziger en de automobilist. Je kunt het brugplan gerust een stedenbouwkindig monument noemen.’

Het oorspronkelijke artikel lees je online op de Limburger: Nieuwbouw ‘Vleesplein’ sloopt erfgoed: ‘Waar heeft de stad profijt van?’